تهویه مطبوع چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است
تهویه مطبوع شاخهای از مهندسی مکانیک است که وظیفهی آن فراهم آوردن شرایط مطلوب برای انسان در محیط است؛ طوریکه بتواند به کار و فعالیتهای روزمرهی خود بپردازد. دمای مطلوبی که سیستم تهویهی مطبوع باید تأمین کند 22 درجهی سانتیگراد و رطوبت 50% است. سیستم HVAC بر پایه اصول ترمودینامیک، مکانیک سیالات و انتقال گرما کار میکند. همه این موارد در اجزای مختلف سیستم تهویه مطبوع نقش دارند.
HVAC مخفف گرمایش، تهویه و تهویه هوا است. گاهی اوقات خنکسازی "R" نیز به آن افزوده میشود. HVAC اساساً کنترل آب و هوا در فضای محدود با توجه به نیاز افراد یا کالاهای موجود در آن است. سیستم تهویه مطبوع علاوه بر سرمایش و گرمایش هوا به حفظ کیفیت هوای داخلی (IAQ) نیز اهمیت میدهد. گرمایش هوا معمولاً در زمستان و به همین ترتیب سرمایش یا خنکسازی هوا نیز در فصل تابستان انجام میشود.
IAQ کیفیت هوای داخل ساختمان یا سازه ها است که بیشتر مربوط به سلامتی و ایمنی ساکنان آن یا اقلام / کالاهای قرار گرفته است. IAQ توسط آلودگی ناشی از گازها و انتقال جرم و انرژی کنترل نشده، تغییر میکند.
سیستمهای تهویه مطبوع HVAC برای گرمایش، سرمایش و تهویه هوا در خانهها، ساختمانها، صنایع، وسایل نقلیه، آکواریومها و موارد دیگر استفاده میشوند. با گذشت زمان، کاربرد HVAC در حال افزایش است و تحقیقات بیشتری در این زمینه در حال انجام است. مشاغل مربوط به تأسیسات و تهویه مطبوع نیز با همان سرعت در حال گسترش هستند و کاربرد آنها گسترش یافته است.
سیستم تهویه مطبوع HVAC در واقع مجموعهای از انواع تجهیزات است که برای تهیه گرمایش و سرمایش همراه با کنترل آب و هوای داخلی راهاندازی میشود. سیستمهای تهویه مطبوع شامل اجزای مکانیکی، الکتریکی و I & C هستند تا آسایش را برای ساکنان ساختمان/فضا فراهم کنند و کالاها یا محصولات را از فرسودگی و خرابی حفظ کنند.
سیستمهای سرمایشی تهویه مطبوع (HVAC) ممکن است با سیستمهای گرمایشی HVAC یکپارچه شده باشند یا با توجه به طراحی سیستم تهویه مطبوع جداگانه نصب شوند. سیستم تهویه مطبوع همچنین در صنعت کاربرد دارد تا ماشین آلات را با حفظ دمای محیط/ سالن/ اتاقی که ماشین آلات در آن قرار دارند، فعال نگه دارد. بطور مثال چیلرهای آبی تهویه مطبوع برای نیازهای مختلف در هر صنعتی ضروری شدهاند.
اجزای اساسی سیستم تهویه مطبوع HVAC
یک سیستم تهویه مطبوع ممکن است شامل اجزای اساسی یا واحدهای زیر باشد:
- آبگرمکن و بخاری HVAC
- مولد آب گرم (اگر چیلر فقط آب سرد تولید می کند) یا کوره
- پمپهای آب سرد
- پمپهای آب خنک کننده
- کنترل منبع تغذیه الکتریکی یا مرکز کنترل موتور (MCC)
- برج خنککننده
- لولهکشی برای آب سرد و آب خنککننده یا آب کنار کندانسور
- دریچههای آب سرد و طرفین آب خنک کننده
- واحدهای جابهجایی هوا (AHU)، کویل های گرمایش و کویل های خنک کننده
- مجاری در سیستم تهویه (مجاری تأمین و مجاری برگشتی)
- واحدهای فن کویل (FCU) و ترموستاتها
- پخش کننده و کورههای تهویه مطبوع
- نصب کنترل کنندههای HVAC (ابزار دقیق و اجزای کنترل) در مکانهای مختلف
نرم افزار HVAC برای ساخت سیستم کنترل HVAC یا سیستم مدیریت ساختمان (BMS)مجمعی از تمام اجزای فوق یک سیستم HVAC را تشکیل می دهد.
وظیفه سیستم تهویه مطبوع
در پس زمینه سیستم تهویه مطبوع، یک چیلر آبی، آب خنکی تولید میکند که در کل ساختمان یا کویل سرمایشی واحدهای انتقال هوا به گردش در میآید. دمندهها، هوا را روی کویلهای سرمایشی حرکت میدهند که در بخشهای مختلفی از فضا یا ساختمان توزیع می شوند تا راحتی و نگهداری کالاها/اقلام مطابق با طرح HVAC فراهم شود.
هوا از طریق کانالهای توزیعکنندهی هوا توزیع میشود و هوای برگشتی با کمک کانالهای برگشتی در واحدهای انتقال هوا جمع میشود. پمپهای آب سرد و آبِ خنککننده نیز، انرژی را برای حرکت آب سرد و خنک فراهم میکنند.
همچنین، شیرهای HVAC در نقاط مختلف لولهکشی نصب میشوند تا تعمیر و نگهداری سیستم تهویهی مطبوع و کنترل سیستم را آسان کنند. گرمایش هوا ممکن است با کمک پمپ حرارتی HVAC، مولد آب گرم یا به سادگی توسط کوره انجام شود. برخی از چیلرهای صنعتی در فصل زمستان به عنوان بخاری نیز عمل میکنند. در حالت گرمایش، کویلهای گرمایشی جای کویلهای سرمایشی را میگیرند.
هزینهی سیستم تهویه مطبوع ممکن است برای کاربردهای مختلف متفاوت باشد زیرا فضای گرمایش و سرمایش و محیط متفاوت است. بنابراین در انتخاب طراح، پیمانکار و سیستم تهویه مطبوع دقت داشته باشید، در غیر این صورت بابت اتلاف پول و هزینههای مصرفی دچار تأسف خواهید شد.
روش نگهداری سیستم تهویه اسپلیت یا کولر گازی
آیا می دانید که یک سیستم تهویه مطبوع به خوبی نگهداری شده، میتواند صورتحساب انرژی را کاهش دهد! یک سیستم تهویه مطبوع نامناسب یک سیستم تهویه هوای ناکارآمد است. به این معنی که مصرف انرژی بالاتری نسبت به تهویه مطبوع خوب و کارآمد دارد. سیستم تهویه مطبوع کارآمد، باعث کاهش 20-25٪ در هزینه انرژی سالانه میشود.
یک سیستم خنککننده که به خوبی نگهداری شده، انرژی کمتری مصرف میکند. در تمام طول عمر خود با راندمان بالا عمل میکند و موجب صرفه جویی در هزینهها میشود.
برای نگهداری از اسپلیت و کولرگازی مواردی مانند شستشوی فیلتر وجود دارد که میتوانید به تنهایی انجام دهید، اما مهم است که مرتباً دو بار در سال اسپلیت را توسط یک متخصص سرویس کنید. در اینفوگرافی زیر کارهایی که برای نگهداری اسپلیت باید انجام دهید نشان داده شده است: