سنسور دمای اواپراتور یا ترمیستور

عملکرد اواپراتور کولر گازی

اواپراتور (Evaporator) نوعی مبدل حرارتی است؛ ماده‌ی مبرد (به صورت مایع)، پس از عبور از کندانسور وارد دسته‌ای از لوله‌ها یا کویلِ اواپراتور می‌شود، چون ماده‌ی مبرد در این‌حالت فشار پایینی دارد، با جذبِ کم‌ترین حرارت از سیالِ اطرافِ لوله‌ها به نقطه‌ی جوش خود رسیده و تبخیر( تغییر از حالت مایع به گاز) می‌شود؛ مبرد که حالا به گاز تغییر حالت داده،  گرمای هوای اطراف را جذب کرده و باعث خنک شدنِ هوای خانه می‌شود.

مبرد پس از جذب گرمای محیط به کندانسور باز می‌گردد و این فرآیند تا زمانی که دستگاه تهویه روشن باشد، ادامه خواهد یافت. عملکرد اواپراتور به نوع سیالات، سطح، جنس لوله‌ها و اختلاف درجه حرارت بستگی دارد. محل قرارگیریِ این قطعه، بخش فوقانیِ دستگاه تهویه‌ی مطبوع است.

ترمیستور یا سنسور دمای اواپراتور چیست

ترمیستور در واقع نوعی سنسور دماست که در بیشتر سیستم‌های تهویه‌ی مطبوع امروزی یافت می‌شود. عملکرد خوب و یکنواخت ِ آن، باعث می‌شود خانه همواره دمای مطلوبی داشته باشد. نام این حسگر ترکیبی از دو واژه‌ی Thermal به معنای "دمایی" و Resistor به معنای "مقاومت" است.

این قطعه روی کویلِ اواپراتور نصب می‌شود و وظیفه‌ی پایشِ مداوم و کنترل دمای محیط و اواپراتور را برعهده دارد. این پایشِ مداوم از سرد شدن بیش از حدِ ماده‌ی مبرد در کویل‌ها و یخ‌زدگی اواپراتور جلوگیری می‌کند.

سنسور پس از سنجیدن دمای محیط و تشخیصِ این‌که به دمای تنظیم‌شده روی ترموستات رسیده است، یک سیگنال تنظیم دما به برد الکترونیکی بخش داخلی دستگاه تهویه‌ی مطبوع می‌فرستد، برد داخلی نیز این سیگنال را به برد بخش خارجی (Outdoor Unit) می‌فرستد. بر اساس این سیگنال کمپرسور دستگاه یا موقتاً خاموش می‌شود یا فرآیند خنک‌سازی ادامه پیدا می‌کند.

سنسور دمای اواپراتور چگونه کار می‌کند

سنسور دمای اواپراتور در دستگاه تهویه‌ی مطبوع وظایفی برعهده دارد که در صورت انجامِ درست این وظایف، باقیِ قطعات دستگاه نیز عملکردِ هماهنگی خواهند داشت. این وظایف به شرح زیرند:

1) کنترل دما که باعث افزایش یا کاهش ورود ماده‌ی مبرد به اواپراتور می‌شود. کاهشِ میزانِ ماده‌ی مبرد به یخ‌زدنِ کویلِ اواپراتور می‌انجامد.

2) فرستادن سیگنال‌های تنظیم برای مدار الکترونيکی ِ دستگاه

3) تنظیم و کنترل کمپرسور کولر پس از دریافت سیگنال‌های تنظیم

انواع سنسور اواپراتور کولر گازی

سنسورهای اواپراتور ِ مورد استفاده در سیستم‌های تهویه‌ی مطبوع، به‌طور کلی در دو دسته قرار می‌گیرند.

• سنسورهای NTC یا Negative Temperature Coefficient
• سنسورهای PTC یا Positive Temperature Coefficient

سنسور NTC

سنسورهای NTC بیشتر در سیستم‌های گرمایشی (مانند پکیج‌های دیواری) به کار می‌روند. مقاومت این سنسور با افزایش گرما کاهش می‌یابد، در واقع مقاومت این سنسور منفی است و با گرما رابطه‌ی وارونه دارد.

سنسور PTC

سنسورهای PTC بیشتر در دستگاه‌های سرمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. مقاومت این سنسورها مثبت است و با بالا رفتن حرارت افزایش می‌یابد.

خراب شدن ترمیستور

اگر سنسور دمای اواپراتور خراب شود یا دمای محیط را اشتباه تشخیص دهد، شیر انبساط نیز دچار اشتباه شده و ماده‌ی مبرد را خیلی زیاد یا خیلی کم به اواپراتور می‌فرستد. اگر میزانِ ماده‌ی مبرد کمتر از حد لازم باشد، در کویل اواپراتور جریان نمی‌یابد و کویل یخ می‌زند؛ هم‌چنین اگر میزانِ ماده‌ی مبرد بیشتر از حد لازم باشد، اواپراتور توان کافی برای خنک‌سازیِ آن را نخواهد داشت و در نتیجه، دستگاه تهویه‌ی مطبوع نخواهد توانست هوای خانه را به خوبی خنک کند.

نتیجه

سنسور اواپراتور کولر گازی، اختراع کاربردی و ارزشمندی در صنعت گرمایش و تهویه‌ی مطبوع است. این قطعه با پایشِ مداوم و کنترل دمای اواپراتور، به جریان روانِ ماده‌ی مبرد در سیکل تبرید کمک می‌کند و دستگاه تهویه‌ی مطبوع، کارکرد دقیق و بهینه‌ای خواهد داشت. کارکرد بهینه‌ی کولر گازی به کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های ناشی از آن می‌انجامد.

اندازه‌گیری مداومِ دما توسط سنسورِ اواپراتور، امکان تنظیمِ خودکارِ دمای هوای خانه یا محل کارِ شما را در کم‌ترین زمانِ ممکن برای دستگاه تهویه‌ی مطبوع فراهم می‌کند. تغییر سریع دمای محیط، مانعِ هدررفتِ انرژی و افزایش هزینه‌های ناشی از آن می‌شود.